Zekât, İslam’ın üzerine bina edildiği beş temel esastan biridir. Dinde zenginlik ölçüsü kabul edilen nisap miktarı mala sahip olan kimselerin Allah rızasını gözeterek belli kişilere vermekle yükümlü oldukları miktar demektir. Bu ayni olabildiği gibi nakdîde olabilir.

Zekât, Müslüman, akıl sağlığı yerinde, ergenlik çağına ulaşmış, hür, asli ihtiyaçlarından fazla artıcı yani kazanç sağlayıcı nitelikte, nisap miktarı mala sahip olan kimselere farzdır. Malın artıcı olması demek, malın kendiliğinde artması ve çoğalması demektir. Mal sahibine kar fayda ve yarar getirmesi anlamına gelmektedir. Ayrıca nisap miktarı mala sahip olduktan sonra havalanil havl dediğimiz malın üzerinden bir kameri yılın geçmesi ve yıl sonunda da değerini koruması gerekir. Zekât, süresi dolmadan da verilebilir.

Zekâtın geçerli olması için de belli şartlar vardır. Bunların en başında niyet gelir. Zekât bir ibadet olduğu için niyet edilmeden yerine getirilemez. Diğer bir şartta zekâtın verileceği kişi veya veya kuruma temlik edilmesi şartıdır. İnsanlara sofra hazırlamak yemek yedirmek gibi hayır hasenat denilen yollarla zekât verilmiş olmaz.