Cuma  namazı, kılınmasında kendisine has özel şartları bulunan bir namazdır. Bu şartların bir kısmı farz oluşuna, bir kısmı da eda edilmesine ilişkin şartlardır. İşte bu şartlardan bir tanesi de bir bölgede birden fazla yerde Cuma namazı kılınıp kılınamayacağı konusudur. İslam alimleri konuyu enine boyuna tartışmış ve çeşitli görüşler ortaya koymuşlardır. Bunları kısaca özetlemek suretiyle sorunun cevabını bulmaya çalışacağız. 

            Evvelemirde bilmeliyiz ki, Sahabe-i kiram döneminde Cuma namazının iki yerde kılınması bilinmezdi. Örnek olarak Hz. Ebu Hüreyre (ra), Zülhuleyfe’de oturur ve oradan Mescid-i nebeviye Cuma namazı kılmaya gelirdi. Sa’d b. Ebî Vakkas, 7-8 millik mesafeden Cumada hazır olurdu. Enes (ra)’in mescid ile evinin arasındaki mesafe iki milden fazla idi ve Cuma için mescide yürürdü. Ata b. Ebî Rebâh (rhm), “yedi mil mesafeden Cuma namazına hazır olmak gerekir” derdi. Ebu Hüreyre (ra) ise, iki fersah (altı mil) mesafeden Cuma namazına gelinmelidir, kanaatinde idi.[1]   

Takiyuddin es-Subkî Fetava’sında şöyle der: Cuma namazından maksat, bütün müminlerin haftada bir bir araya gelmesi ve anlatılacak şeylerden nasiplenmesidir. Bu ise ancak tek bir mekanda toplanırlarsa mümkün olur ki, böylece söz ve gündem birliği oluşsun ve aralarında kaynaşma meydana gelmiş olsun. Sünnet-i seniyyede sabit olan şey böyle bir tek mescitte Cuma namazının kılınmasıdır. Bu durum Rasûlullah (sav) zamanında da Hulefa-i Raşidin zamanında da böyle idi.

Konu hakkında mezhep imamlarının görüşleri ise şöyledir: 

Hanefi mezhebine mensup bir kısım alime göre, bir yerde en fazla iki mescitte Cuma namazı kılınabilir. İmam Muhammed’den gelen bir rivayette ise, ihtiyaç anında üç mescitte Cuma namazı kılınabilir şeklindedir.[2]Fakat Hanefiyye mezhebinde mutemet olan görüş, bir şehirde bir çok camide Cuma namazı kılınabilir. Fetva da buna göredir.[3]

Şafiilerin ve meşhur görüş olarak Malikilerin görüşü de Hanefilerin görüşü gibidir. Bir şehirde birden çok camide Cuma namazı kılınabilir.[4] Hanbeli mezhebine göre ise, ihtiyaç olursa ikinci bir camide Cuma namazı kılınabilir. Aksi takdirde Cuma namazı sadece bir camide kılınabilir.[5]

Bunlar dört mezhep alimlerinden nakledilen görüşlerdir. Buna göre ihtiyaç olursa bir bölgede ikinci bir camide de Cuma kılınabilir. Aksi takdirde bir bölgede birkaç yerde Cuma namazının kılınması caiz olmaz. 

Bütün bunlar bir yerleşim bölgesinde bulunan ayrı ayrı camilerde kılınan Cuma namazlarının cevazı ya da gayr-i cevazı için ifade edilen görüşlerdi.  

Aynı mescitte ikinci defa Cuma namazı kılmak ise, İslam tarihinde uygulaması olmayan bir husustur. Tartışılan konu ikinci bir caminin bulunup orada Cuma namazı kılınıp kılınmamasıdır. Dinimizde böyle bir uygulamaya işaret edecek herhangi bir örnek mevcut değildir. Bundan dolayı böyle bir uygulamaya gitmek caiz olmaz. Bizim size tavsiyemiz:

1)    Bir an önce mescidinizi genişletiniz. 

2)    Mümkünse çocukları camilere taşıyınız.

3)    Okullarınızda bulunan spor salonlarında tek seferde ve bütün öğrencilerinizle birlikte kılabilirsiniz. 

Dua ve selamlarımızla...